BẢN CHẤT CỦA THƯỢNG ĐẾ (GOD)
Ngay mới đầu nghe, ta sẽ thấy những lời tuyên bố của Sri Ramana về Thượng Đế dường như là đang đánh đố với nhiều mâu thuẫn: vào một dịp nào đó, ông có thể nói rằng Thượng Đế không bao giờ làm bất cứ điều gì, vào dịp khác ông lại nói mọi chuyện xảy ra đều theo ý nguyện của Thượng Đế. Đôi khi ông ấy nói rằng Thượng Đế chỉ là một ý tưởng trong tâm trí, trong khi vào những lúc khác, ông sẽ nói rằng Thượng Đế là thực tại tồn tại duy nhất. Những tuyên bố mâu thuẫn này phần lớn là do cách ông trả lời theo những mức độ hiểu biết khác nhau của người hỏi.
Những người tôn thờ các vị thần cá nhân thường sẽ được ông giải thích về Thượng Đế một cách nhân cách hoá. Họ sẽ được cho biết rằng Thượng Đế đã tạo ra thế giới và ngài duy trì nó bằng sức mạnh thần thánh của mình, và ngài chăm lo cho nhu cầu của tất cả cư dân ở đó và không có gì xảy ra trái với ý muốn của ngài. Mặt khác, những người không bị thu hút với một lý thuyết như vậy sẽ được ngài tiết lộ rằng tất cả những ý tưởng như vậy về Thượng Đế và quyền năng là những sáng tạo tinh thần, là thứ đã làm che khuất cái kinh nghiệm chân chính về Thượng Đế vốn đã có sẵn ở trong mọi người.
Ở cấp độ cao nhất trong những lời dạy của ông, thuật ngữ Thượng Đế và Chân Ngã là là từ đồng nghĩa cho cái thực tại nội tại được khám phá bởi chứng ngộ Chân Ngã. Như vậy nhận thức về Chân Ngã là nhận thức về Thượng đế; nó không phải là một kinh nghiệm về Thượng Đế, đúng hơn nó là một sự thấu biết rằng ta chính là Thượng Đế. Khi nói từ cấp độ tối hậu này, những tuyên bố của Sri Ramana về Thượng Đế có thể được tóm tắt theo cách sau:
1. Ngài là nội tại và vô hình; ngài là sự tồn tại thuần túy và ý thức thuần khiết.
2. Sự biểu lộ hiện xuất hiện trong ngài và thông qua sức mạnh của ngài, nhưng ngài không phải người tạo ra nó. Thượng Đế không bao giờ hành động, ngài chỉ là vậy. Ngài không có ý chí và cũng không có ham muốn.
3. Tính cá nhân là sự ảo tưởng rằng chúng ta không đồng nhất với Thượng Đế; khi ảo tưởng bị xua tan, những gì còn lại là Thượng Đế.
Ở cấp độ thấp hơn, ông nói về Iswara, tên theo tiếng Hindu của Thượng Đế cá nhân tối cao. Ông nói rằng Iswara tồn tại như một thực thể thực sự chỉ chừng nào người ta tưởng tượng rằng người ta là một cá nhân. Khi nào cá nhân vẫn tồn tại thì ở đó có một Thượng Đế giám sát các hoạt động của vũ trụ; trong trường hợp không có cái cá nhân thì Iswara không tồn tại. Bên cạnh Iswara, Ấn Độ giáo có nhiều vị thần khác cũng giống như các vị thần và ác quỷ của thần thoại Bắc Âu và Hy Lạp. Những vị thần như vậy là một đặc điểm trung tâm của Ấn Độ giáo phổ thông và tới nay chúng vẫn còn được chấp nhận rộng rãi.
Sri Ramana khiến nhiều người ngạc nhiên khi nói rằng những thực thể thần linh đó đúng thực như những người tin vào chúng. Ông thừa nhận rằng sau khi một người giác ngộ, thì họ cũng cùng chung số phận với Iswara, (không còn tồn tại), nhưng trước khi tới giai đoạn đó, ông dường như coi họ như những quan chức cấp cao trong một hệ thống phân cấp vũ trụ học, những người theo dõi các vấn đề của thế giới.
H: Thượng Đế được mô tả là cái biểu lộ và cái bất biểu lộ. Trong trạng thái đầu, ngài được cho là bao trùm cả thế giới như một phần của con người ngài. Nếu đó là như vậy, chúng ta là một phần của thế giới đó lẽ ra phải dễ dàng biết đến ngài trong hình thức biểu lộ.
Đ: Hãy hiểu rõ bản thân trước khi bạn tìm cách quyết định về bản chất của Thượng Đế và thế giới.
H: Tự biết mình có ngụ ý là biết Thượng Đế không?
Đ: Phải, Thượng Đế ở trong bạn.
H: Vậy thì, điều gì đang cản trở sự hiểu biết của tôi về bản thân hay Thượng Đế?
Đ: Tâm trí lang thang và những tri kiến sai lầm.
H: Thượng Đế có tính cá nhân không?
Đ: Có, ngài ấy luôn là người đầu tiên, là cái Ta, luôn luôn đứng ngay trước bạn. Vì bạn ưu tiên những thứ thuộc về thế gian, nên Thượng Đế Trời đã xuất hiện lùi về hậu trường. Nếu bạn từ bỏ tất cả những thứ khác và tìm kiếm ngài ấy một mình, một mình ngài ấy sẽ vẫn là cái Ta, Chân Ngã.
H: Thượng Đế có tách rời khỏi Chân Ngã không?
Đ: Chân Ngã là Thượng Đế. Ta là Chúa. Câu hỏi này nảy sinh bởi vì bạn đang giữ chặt cái tôi bản ngã. Nó sẽ không phát sinh nếu bạn giữ chặt cái tôi đích thực. Đối với Chân Ngã thực sự sẽ không và không thể hỏi bất cứ điều gì. Nếu như Thượng Đế khác với Chân Ngã, ngài ấy phải là một vị Thượng Đế không có Tự Ngã, đó là một điều vô lý. Thượng Đế, người dường như không tồn tại, là một mình là đấng thực sự tồn tại duy nhất, trong khi cái cá nhân, người dường như đang tồn tại, chưa bao giờ hiện hữu. Các thánh nhân nói rằng trạng thái trong đó một người biết chính mình không tồn tại là tri thức tối thượng vinh quang. Bây giờ bạn nghĩ rằng bạn là một cá nhân, rằng có vũ trụ và rằng Thượng Đế ở bên ngoài vũ trụ. Vì vậy, có ý tưởng về sự tách biệt. Ý tưởng này phải bị loại bỏ đi. Vì Thượng Đế không tách rời khỏi bạn hoặc vũ trụ. Kinh Gita có nói:
“Chân Ngã là ta, hỡi chúa tể của giấc ngủ, được cất giữ trong trái tim của mọi sinh linh . Cái bình minh và ban trưa của mọi hình tướng,
Ta cũng là sự diệt vong cuối cùng của chúng.” (Bhagavad Gita, X.20)
Vì vậy, Thượng Đế không chỉ ở trong trái tim của tất cả mọi người, Ngài là chỗ dựa của tất cả mọi người, Ngài là nguồn gốc của tất cả, nơi tồn tại và kết thúc của chúng sinh. Tất cả phát sinh từ ngài, ở lại trong ngài, và cuối cùng hòa tan trong ngài ấy. Vì vậy ngài không tách biệt.
H: Chúng ta hiểu đoạn này trong Gita như thế nào: “Toàn bộ vũ trụ cấu thành một phân tử trong ta.”?
Đ: Nó không có nghĩa là một phân tử nhỏ của Thượng Đế tách khỏi ngài và hình thành vũ trụ. Shakti [quyền năng] của ngài ấy đang hành động. Hệ quả của một giai đoạn hoạt động như vậy là một vũ trụ đã trở nên hiển hiện. Tương tự, có phát ngôn trong Purusha Sukta, “Tất cả các sinh linh cấu thành một bàn chân của ngài”, không có nghĩa là Brahman có nhiều phần.
H: Tôi hiểu điều đó. Brahman chắc chắn không thể phân tách.
Đ: Vì vậy, sự thực là Brahman là tất cả và vẫn duy trì không thể phân tách. Nó vẫn luôn được chứng ngộ nhưng con người không nhận thức được điều này. Ta phải biết điều này. Tri thức có nghĩa là vượt qua những trở ngại cản trở đang che lấp chân lý vĩnh cửu rằng Chân Ngã cũng là Brahman. Những trở ngại kết hợp với nhau hình thành quan niệm của bạn về sự riêng biệt với tư cách là một cá nhân.
H: Thượng Đế có giống với Chân Ngã không?
Đ: Mọi người đều biết Chân Ngã, nhưng không rõ ràng. Bạn luôn luôn tồn tại. Sự hiện hữu đó là Chân Ngã. “Ta tồn tại” (I am) là cái tên của Thượng Đế. Trong tất cả các định nghĩa về Thượng Đế, không cái nào được phát biểu hay hơn trong Kinh Thánh: “Ta là như ta tồn tại.” ( I am that I am.) trong Exodus 3. Có những tuyên bố khác như “Brahman là Ta”, “Ta là Brahman” hoặc “Ta là ngài”. Nhưng chúng không trực tiếp như tên của Đức Chúa Trời Jehova có nghĩa là “Ta tồn tại” (I am). Sự hiện hữu tuyệt đối là cái tồn tại. Nó là Chân Ngã. Đó là Thượng Đế. Biết được Chân Ngã là biết Thượng Đế. Trên thực tế, Thượng Đế không là ai khác ngoài Chân Ngã.
H: Thượng Đế dường như được biết đến với nhiều tên khác nhau. Có bất kỳ cái tên nào chính đáng?
Đ: Trong số hàng ngàn tên của Thượng Đế, không có tên nào phù hợp với ngài, Đấng an trú ở trong Trái tim, không cần suy nghĩ, thật sự,
cái tên khéo nhất và đẹp nhất là “Ta” hoặc “Ta tồn tại”. Trong tất cả những cái tên đã biết đến của Thượng Đế, tên của Thượng Đế là “Ta – Ta” – chỉ một mình ta sẽ vang lên đắc thắng khi bản ngã bị tiêu diệt, trỗi dậy như một âm thanh của sự tĩnh lặng tối cao trong Không gian Trái Tim của những người đang tâm hướng đến Chân Ngã. Ngay cả khi một người không ngừng thiền định về cái tên “Ta – Ta” với sự chú ý của một người vào cảm giác ‘Ta’, người đó sẽ chìm dần chìm dần vào cái nguồn mà tư tưởng khởi sinh từ đó, phá hủy cái bản ngã, cái đã thai nghén kết hợp với cơ thể.
H: Mối quan hệ giữa Thượng Đế và thế giới là gì? Ngài ấy có phải là người sáng tạo hay người duy trì nó?
Đ: Tất cả sinh linh hữu tình và vô tình đều đang thực hiện hành động chỉ bởi sự hiện diện đơn thuần của mặt trời mọc trên bầu trời, thứ không có bất kỳ ý muốn nào. Tương tự như vậy, tất cả các hành động đều được thực hiện bởi Thượng Đế mà không có bất kỳ ý nguyện hay ham muốn nào từ phía ngài ấy. Chỉ với sự hiện diện của mặt trời, ống kính lúp phát ra lửa, búp sen nở, hoa súng đóng lại và tất cả vô số sinh vật thực hiện các hành động và v.v..
Trật tự của vô số thế giới được duy trì chỉ bởi sự hiện diện của Thượng Đế giống như cây kim di chuyển tới mặt trước của một nam châm, và khi đá mặt trăng phát ra nước, hoa súng nở và hoa sen khép lại trước mặt trăng.
Trong sự hiện diện đơn thuần của Thượng Đế, Đấng không hề có hành động, những sinh vật sống, những người đang tham gia vào vô số
các hoạt động, sau khi bắt tay vào nhiều con đường mà chúng được vẽ theo lộ trình được xác định bởi karma của chính họ, sau cùng nhận ra sự vô ích của hành động, quay trở lại với Chân Ngã và đạt được sự giải thoát.
Những hành động của chúng sinh chắc chắn không ảnh hưởng đến Thượng Đế, người đã siêu việt tâm trí, theo cách tương tự như các hoạt động của thế giới không ảnh hưởng đến mặt trời đó và như những phẩm chất dễ thấy của bốn yếu tố [đất, nước, lửa và không khí] không thể ảnh hưởng đến không gian vô tận.
H: Tại sao samsara – sự sáng tạo và biểu lộ lại đầy rẫy đau khổ và tội ác?
Đ: Ý chí của Thượng Đế!
H: Tại sao Thượng Đế lại làm như vậy?
Đ: Nó là không thể nghĩ bàn. Không có động cơ nào có thể được quy cho sức mạnh đó – không ham muốn nào, không có thành tựu sau cuối nào có thể được dùng để quy kết cho Đấng vô hạn, toàn tri và toàn năng. Thượng Đế không thể bị chạm tới bởi các hoạt động đang xảy ra trọng sự hiện diện của ngài ấy. So sánh như mặt trời và các hoạt động trên thế gian. Không có ý nghĩa trong việc quy kết trách nhiệm và động cơ cho một cái một trước khi nó trở thành cái nhiều.
H: Có đúng là mọi chuyện đều xảy ra theo ý muốn của Thượng Đế không?
Đ: Không ai có thể làm bất cứ điều gì chống lại ý chỉ của Thượng Đế, người có khả năng làm mọi thứ. Do đó hãy giữ yên lặng dưới chân của Thượng Đế, từ bỏ mọi lo lắng về cái tâm trí xấu xa, bất toàn và ảo tưởng là điều tốt nhất.
H: Có tồn tại một thực thể riêng biệt gọi là Iswara [Thượng Đế cá nhân] là người kẻ ban thưởng người đức hạnh và kẻ trừng phạt kẻ tội lỗi? Có một Thượng Đế như vậy không?
Đ: Có.
H: Ngài ấy là người như thế nào?
Đ: Iswara có cá tính riêng trong tâm trí và cơ thể, là những thứ có thể hư hoại, nhưng đồng thời ngài ấy cũng có ý thức siêu việt và sự giải thoát nội thể. Iswara, vị Thượng Đế cá nhân, đấng sáng tạo tối cao của vũ trụ thực sự có tồn tại. Nhưng điều này chỉ đúng từ quan điểm tương đối của những người không nhận ra sự thật, những người tin vào thực tại của những linh hồn cá nhân. Từ quan điểm tuyệt đối, bậc thánh nhân không thể chấp nhận bất kỳ tồn tại nào khác ngoài Chân Ngã vô cá nhân, là một và vô hình tướng.
Iswara có một cơ thể, một hình dạng và một cái tên, nhưng nó không quá thô kệch như cơ thể vật lý này. Nó có thể được nhìn thấy trong khải tượng được tạo ra bởi người sùng tín. Các hình thức và danh xưng của Thượng Đế có rất nhiều và khác nhau với mỗi tôn giáo. Bản chất của ngài ấy cũng giống như bản chất của chúng ta, Chân Ngã chỉ là một và không có hình thức. Do đó các hình dáng mà ngài ấy sử dụng chỉ là những sự sáng tạo hoặc hình tướng.
Iswara luôn tồn tại trong mọi người và mọi đối tượng trong suốt vũ trụ. Tổng thể của vạn vật và chúng sinh tạo thành Thượng Đế. Có một nguồn sức mạnh mà một phần tử nhỏ từ nó đã tạo ra cả vũ trụ này, và phần còn lại được dự trữ. Cả năng lượng dự trữ này cộng với sức mạnh được biểu lộ ra thế giới vật chất cùng nhau tạo thành Iswara.
H: Vậy rốt cuộc Iswara là không có thật?
Đ: Sự tồn tại của Iswara xuất phát từ quan niệm của chúng ta về Iswara. Đầu tiên chúng ta phải biết người đang giữ quan niệm này là ai. Quan niệm sẽ chỉ phụ thuộc theo người tri kiến. Tìm hiểu xem bạn là ai và các vấn đề khác sẽ tự giải quyết.
Iswara, Thượng Đế, đấng sáng tạo, vị Thần cá nhân, là những thứ hình thức không thực cuối cùng phải bị loại bỏ. Chỉ có Chân Ngã tuyệt đối là thực. Do đó, không chỉ thế giới, không chỉ bản ngã, mà cả Thượng đế cá nhân đều không có thực. Chúng ta phải tìm ra cái tuyệt đối, không hơn không kém.
H: Ngài nói rằng ngay cả Thượng Đế cao nhất cũng chỉ là một ý tưởng. Có nghĩa là không có Thượng Đế?
Đ: Không, có một Iswara.
H: Ngài ấy có tồn tại ở bất kỳ địa điểm hoặc hình thức cụ thể nào không?
Đ: Nếu cá nhân là một hình tướng, thì ngay cả Chân Ngã, cái nguồn, Đấng Thượng Đế, cũng sẽ là một hình tướng. Nếu một người là vô tướng, thì ở đó sau đó không thể còn kiến thức về những thứ khác, vậy liệu Thượng Đế có còn hình tướng nữa không? Thượng Đế có thể giả định bất kỳ hình tướng nào được tưởng tượng ra bởi tín đồ thông qua suy nghĩ lặp đi lặp lại trong thiền định kéo dài. Do đó mặc dù ngài thừa nhận vô số tên gọi, thì duy chỉ cái ý thức vô tướng thực sự là Thượng Đế.
Khi nói về nơi chốn của Thượng Đế, ngài không cư trú ở bất kỳ nơi nào khác ngoài Trái Tim. Nhưng do ảo tưởng, do bản ngã gây ra, ý tưởng rằng ”Ta là cơ thể”, rằng vương quốc của Thượng Đế được hình thành ở một nơi khác. Hãy an tâm chắc chắn rằng Trái Tim là vương quốc của Thượng Đế.
Hãy biết rằng bạn là ánh sáng hoàn hảo, tỏa sáng không chỉ tạo nên sự tồn tại của vương quốc của Thượng Đế, mà cũng cho phép nó được hiện ra như một thiên đường tuyệt vời nào đó. Khi biết điều này, đó là jnana. Vì vậy, Vương quốc của Thượng Đế ở trong bạn. Không gian vô hạn của turiyatita [ thứ nằm ngoài bốn trạng thái, tức là Chân Ngã], tỏa sáng bất chợt, với sự viên mãn nhất của nó, trong Trái Tim của một người khao khát tâm linh đã chín muồi, trong một trạng thái mà tâm trí hoàn toàn bị hấp thụ, nó như là một kinh nghiệm mới chưa được biết, rất hiếm khi đạt được, đó chân chính là Siva-loka [vương quốc của Thượng Đế], nơi tỏa ra ánh sáng của Chân Ngã
H: Họ nói rằng jiva [cá nhân] phải chịu những tác động xấu từ ảo ảnh chẳng hạn như tầm nhìn và kiến thức hạn chế, trong khi Iswara có tầm nhìn và kiến thức toàn diện. Người ta cũng nói rằng jiva và Iswara trở nên giống hệt nhau nếu cá nhân loại bỏ tầm nhìn và kiến thức hạn chế của mình. Iswara cũng có nên loại bỏ những điểm đặc biệt của mình ví dụ như từ bỏ tầm nhìn và kiến thức toàn diện? Chúng cũng là ảo tưởng, phải không?
Đ: Đó có phải là nghi ngờ của bạn? Trước tiên, hãy loại bỏ tầm nhìn hạn chế của chính bạn và sau đó sẽ có đủ thời gian để nghĩ về tầm nhìn và kiến thức toàn khắp của Iswara. Đầu tiên hãy thoát khỏi kiến thức hạn chế của chính bạn. Tại sao bạn phải lo cho Iswara? Ngài ấy sẽ tự lo cho mình. Ngài ấy kém khả năng hơn chúng ta sao? Tại sao chúng ta phải lo lắng về việc liệu ngài có sở hữu tầm nhìn và kiến thức toàn diện hay không? Nếu chúng ta có thể tự lo cho bản thân mình đã quả thực là một điều tuyệt vời.
H: Nhưng Thượng Đế có biết tất cả mọi thứ không?
Đ: Kinh Veda tuyên bố rằng Thượng đế chỉ toàn tri đối với những kẻ vô minh tự nghĩ rằng mình là người ít hiểu biết. Nhưng nếu một người đạt được và biết anh ta thực sự là ai, anh ta sẽ thấy rằng Thượng Đế không biết bất cứ điều gì, bởi vì bản chất của ngài ấy là cái toàn thể hằng hữu, và không có gì khác tồn tại tại bên ngoài để mà biết cả.
H: Tại sao các tôn giáo nói về Thần linh, thiên đàng, địa ngục, v.v.?
Đ: Chỉ để làm cho mọi người nhận ra rằng họ ngang bằng với thế giới này và chỉ có Chân Ngã là thực. Các tôn giáo nói theo quan điểm của người tìm kiếm.
H: Thần Vishnu, Siva, v.v., có tồn tại không?
Đ: Linh hồn cá nhân của con người không phải là những sinh linh duy nhất được biết đến.
H: Và những vùng đất thiêng liêng của họ Kailasa hay Vaikuntha, chúng có thật không?
Đ: Chúng có thật như việc bạn đang ở trong cơ thể này.
H: Họ có sở hữu sự tồn tại có tính hiện tượng, giống như cơ thể của tôi không? Hay là họ hư cấu như sừng của thỏ rừng?
Đ: Họ có tồn tại.
H: Nếu vậy, họ phải ở đâu đó. Họ ở đâu?
Đ: Những người đã nhìn thấy họ nói rằng họtồn tại ở một nơi nào đó. Cho nên chúng ta phải chấp nhận tuyên bố của họ.
H: Họ tồn tại ở đâu?
Đ: Bên trong bạn.
H: Vậy đó chỉ là một ý tưởng mà tôi có thể tạo ra và kiểm soát?
Đ: Mọi thứ đều là như vậy.
H: Nhưng tôi có thể tạo ra những hư cấu thuần túy, chẳng hạn như sừng của thỏ rừng, hoặc có một phần sự thật, ví dụ như một ảo ảnh, trong khi cũng có những sự thật không phụ thuộc vào trí tưởng tượng của tôi. Các vị thần Iswara hay Vishnu có tồn tại như vậy không?
Đ: Có.
H: Thượng Đế có phải chịu sự pralaya [giải thể vũ trụ] không?
Đ: Tại sao? Khi con người trở nên nhận thức về Chân Ngã thì đã vượt qua sự giải thể của vũ trụ và trở nên giải thoát. Iswara còn quyền năng và thông thái hơn ngàn lần tại sao lại không thể?
H: Các thiên thần và ác quỷ có tồn tại giống nhau không?
Đ: Có.
H: Địa vị của những thực thể này có liên quan gì tới Chân Ngã không?
Đ: Siva, Ganapati và các vị thần khác như Brahma, tồn tại từ một quan điểm của con người; có nghĩa là, nếu bạn xem xét bản thân cá nhân của mình như là thực, thì họ cũng tồn tại. Cũng như chính phủ có các quan chức điều hành, vì vậy cũng có những đấng sáng tạo vận hành vũ trụ. Nhưng từ quan điểm của Chân Ngã, tất cả những vị thần này đều là ảo tưởng và tự chúng phải hòa vào một thực tại.
H: Bất cứ khi nào tôi thờ phụng Thượng Đế bằng tên và hình thức, tôi lại nghĩ xem liệu tôi có sai khi làm như vậy không, vì điều đó đang làm hạn chế cái vô hạn, tạo hình tướng cho cái vô tướng. Đồng thời tôi cảm thấy mình khó thể tuân theo thời phụng một Thượng Đế vô tướng mãi được.
Đ: Khi mà bạn vẫn còn phản hồi một cái tên, thờ phụng một Thượng Đế với tên gọi hay hình thức thì cũng đâu có gì trở ngại? Hãy cứ thờ phụng Thượng Đế hữu hình hoặc vô tướng cho đến khi bạn biết mình là ai.
H: Tôi cảm thấy rất khó có thể tin vào một vị Thượng Đế cá nhân. Trong thực tế, tôi thấy nó là điều bất khả thi. Nhưng tôi có thể tin vào một vị Thượng Đế vô cá nhân, một nguồn lực thần thánh, thứ tạo ra quy tắc nào và hướng dẫn thế giới, và nó là một trợ giúp tuyệt vời cho tôi, ngay cả trong công việc chữa bệnh của tôi, nếu đức tin này được gia tăng. Tôi có thể biết làm thế nào để tăng niềm tin này không?
Đ: Niềm tin nằm ở những điều chưa biết, nhưng Chân Ngã là thứ tự hiển nhiên. Ngay cả kẻ chấp ngã nhất cũng không thể phủ nhận sự tồn tại của chính mình, nghĩa là, không thể phủ nhận Chân Ngã. Bạn có thể gọi cái thực tại tối hậu bằng bất cứ cái tên nào bạn thích và nói rằng bạn có niềm tin vào nó hoặc yêu nó, nhưng đâu có ai không có niềm tin vào sự tồn tại của chính mình hoặc tình yêu dành cho chính bản thân họ? Đó là bởi vì niềm tin và tình yêu là bản chất thực của chúng ta.
H: Vậy tôi có nên có bất cứ ý tưởng nào về Thượng Đế không?
Đ: Chỉ chừng nào trong Trái Tim còn có những suy nghĩ khác, thì cũng có một ý nghĩ về Thượng đế được hình thành bởi tâm trí của một người. Sự phá hủy tất cả các tư tưởng khác cũng dẫn đến phá hủy cả tư tưởng về Thượng Đế, đó chính là cái vô tư tưởng, vô tư tưởng là tư tưởng đúng đắn nhất về Thượng Đế.
❁ ❁ ❁
Nguồn: Nhận Thức Bất Nhị (Batnhi.net)