Ta là cái đó [60 – 64] – Trong cái Tối thượng, nhân chứng xuất hiện

60. Hãy sống với những sự kiện thực tế, đừng sống với những điều hoang tưởng

Hỏi: Ông bảo rằng bất cứ gì ông thấy đều là chính ông. Ông cũng công nhận rằng ông thấy thế giới như chúng tôi thấy. Đây là tờ báo ra ngày hôm nay với tất cả những tin kinh hoàng đang diễn ra. Vì thế giới là chính ông, ông giải thích thế nào về cách hành sử sai lầm này?

Maharaj: Thế giới nào mà ông đang có trong tâm?

H: Thế giới chung của chúng ta, trong đó ông và tôi đang sống.

M: Ông có chắc chắn là ông và Ta đang sống trong cùng một thế giới? Ta không muốn nói đến thiên nhiên, biển cả và đất liền, thực vật và động vật. Những thứ đó không phải là vấn đề – không gian vô biên, thời gian vô hạn, và năng lượng vô tận cũng thế. Đừng nhìn Ta một cách sai lầm qua việc Ta ăn uống, hút thuốc, đọc sách và trò chuyện. Tâm Ta không ở đây, cuộc sống của Ta không ở đây. Thế giới của ông – thế giới của sự tham ái và sự thỏa mãn tham ái, thế giới của lo sợ cùng với sự trốn tránh lo sợ – chắc chắn không phải là thế giới của Ta. Thậm chí Ta cũng không cảm nhận cái thế giới đó ngoại trừ những gì ông nói với Ta về nó. Đó là thế giới chiêm bao của riêng ông, và thái độ của Ta đối với thế giới đó là bảo ông chấm dứt chiêm bao.

H: Chắc chắn là những cuộc chiến tranh và các cuộc cách mạng không phải là chiêm bao. Các bà mẹ đau ốm và những đứa trẻ đói khát không phải là những giấc chiêm bao. Những sự làm giàu phi nghĩa và lợi dụng thì không phải là chiêm bao.

M: Còn gì khác?

H: Một giấc mơ thì không thể chia sẻ được.

M: Trạng thái thức cũng không chia sẻ được. Cả ba trạng thái – thức, chiêm bao, và ngủ – đều chủ quan, cá nhân và riêng tư. Chúng xảy ra và được dung chứa trong nội vi hạt bong bóng li ti trong ý thức, gọi là “Ta.” Thế giới thật ở ngoài cái Ta.

H: Thế cái gì là cần thiết?

M: Trưởng thành là cần thiết. Trưởng thành nhanh chóng là cần thiết. Bỏ lại phía sau cái tốt để được cái tốt hơn là cần thiết.

H: Cho sự kết thúc nào?

M: Sự kết thúc ở ngay trong sự bắt đầu. Ông kết thúc ở nơi ông bắt đầu – trong cái Tuyệt đối.

H: Tại sao trở về chỗ tôi đã bắt đầu lại gây ra lắm phiền trược?

M: Phiền trược của ai? Phiền trược nào? Ông có xót thương cho một hạt giống, mà hạt giống đó sẽ mọc lên và phát triển thành một khu rừng hùng vĩ? Liệu ông có phải giết một đứa bé để cứu nó khỏi những hệ lụy của cuộc sống? Có gì sai lầm với cuộc sống, ngày càng nhiều cuộc sống? Hãy tháo gỡ các trở ngại đối với sự phát triển thì tất cả các vấn đề của ông – cá nhân và xã hội, kinh tế và chính trị – sẽ biến mất. Vũ trụ thì toàn hảo như là một tổng thể, và sự phấn đấu của thành phần để đạt đến sự toàn hảo là một phương cách của sự vui sướng. Sẵn sàng hy sinh cái không toàn hảo thì sẽ không còn gì để nói về tốt và xấu.

H: Nhưng chúng ta sợ cái tốt hơn và bám chặt lấy cái xấu hơn.

M: Đó là sự ngu ngốc, gần như điên rồ của chúng ta.

❁ ❁ ❁

61. Tự thân ý thức là vật

Hỏi: Tôi có may mắn suốt đời được thân cận các bậc thánh nhân – Satsang, như vậy đã đủ cho sự giác ngộ chính mình hay chưa?

Maharaj: Điều đó còn tùy sự vận dụng của ông.

H: Tôi được biết công năng giải thoát của Satsang có tính cách tự động. Cũng như giòng sông chuyên chở một người ra cửa biển thì những ảnh hưởng vi tế và thầm lặng của các bậc thánh nhân sẽ đưa tôi đến với thực tại.

M: Những ảnh hưởng đó sẽ đưa ông đến giòng sông, nhưng hành động vượt sông phải là của chính ông. Không thể đạt được hay nắm bắt tự do mà không có ý muốn đạt đến tự do. Ông phải phấn đấu cho sự giải thoát; điều tối thiểu mà ông có thể làm là phát hiện và kiên trì tháo gỡ các chướng ngại. Nếu muốn an lạc ông phải phấn đấu cho sự an lạc. Ông không thể đạt được an lạc bằng cách giữ im lặng suông.

H: Một đứa trẻ chỉ lớn lên. Nó không cần phải lập ra kế hoạch để tăng trưởng, mà nó cũng không có một mô thức nào để theo. Nó cũng không thể tăng trưởng một cách rời rạc, một cái tay ở đây, một cái chân ở kia. Nó tăng trưởng một cách đồng nhất và vô thức.

M: Đúng, đó là một bản tính của một Đạo sư. Đạo sư không bao giờ bỏ cuộc. Nhưng để thành công thì ông ấy không thể gặp quá nhiều đề kháng. Hoài nghi và sự bất tuân phục chắc chắn sẽ gây trì hoãn. Có được sự tin tưởng và tuân phục, vị đạo sư có thể đem lại sự thay đổi tận gốc rễ trong người môn đồ một cách nhanh chóng. Sự hiểu biết sâu sắc của Đạo sư và lòng thành khẩn của môn đồ đều cần thiết. Dù trong tình huống nào đi nữa, cô gái trong câu chuyện của ông đau khổ là vì không có lòng thành khẩn với người khác. Khó nhất vẫn là những kẻ trí thức. Họ nói rất nhiều, nhưng không thực sự nghiêm túc.

Điều ông gọi là giác ngộ chỉ là một cái gì tự nhiên. Khi ông sẵn sàng, Đạo sư của ông sẽ chờ đợi. Sadhana chẳng cần đến dụng công. Khi quan hệ với Đạo sư của ông là đúng mức thì ông tăng tiến. Trên tất cả, hãy tin tưởng Đạo sư. Đạo sư không thể chỉ dẫn ông sai lầm.

H: Ngay cả khi Đạo sư bảo tôi làm một cái gì đó rõ ràng là sai?

M: Cứ làm. Một khất sĩ nọ được Đạo sư bảo phải lấy vợ. Người đó làm theo và cay đắng chịu đựng. Nhưng bốn người con của vị ấy đều là thánh nhân và bậc giác ngộ, những con người vĩ đại nhất ở Maharashtra. Hãy vui vẻ với bất cứ gì đến từ Đạo sư và ông sẽ thăng tiến đến sự toàn hảo mà không cần cố gắng.

H: Thưa ông, ông có cần cầu, mong muốn gì không? Tôi có thể làm bất cứ gì cho ông.

M: Liệu ông có thể cho Ta cái mà Ta không có? Của cải vật chất chỉ cần thiết cho sự thỏa mãn. Nhưng Ta thỏa mãn với chính Ta. Còn cái gì khác mà Ta cần?

H: Chắc chắn khi đói ông cần thức ăn và khi đau ốm ông cần thuốc.

M: Cái đói đem đến thức ăn và sự đau ốm mang đến thuốc uống. Tất cả đều là công việc của tự nhiên.

H: Nếu tôi đem đến một cái mà tôi tin ông cần, liệu ông có nhận không?

M: Tình yêu làm cho ông ngỏ ý, tình yêu đó sẽ khiến Ta chấp nhận.

H: Nếu một người ngỏ ý xây dựng cho ông một tịnh xá thật đẹp thì sao?

Maharaj: Cái “Ta là” hiện tại cũng hư giả như cái “Ta đã là” và cái “Ta sẽ là”. Nó đơn thuần chỉ là một ý nghĩ trong tâm, một ấn tượng được ký ức để lại, và cái tính cách cá biệt mà nó tạo ra là hư giả. Cần phải từ bỏ thói quen dựa giẫm vào cái trung tâm hư giả này. Cái ý tưởng “Ta thấy”, “Ta nghĩ”, “Ta làm” phải biến mất khỏi phạm trù ý thức. Cái còn lại sau khi cái hư giả biến mất, là thật.

H: Thế thì làm to chuyện hủy diệt cái Ta để làm gì? Làm sao cái Ta hủy diệt chính nó? Những trò nhào lộn siêu hình nào có thể làm cho người nghệ sĩ nhào lộn biến mất? Cuối cùng, người nhào lộn sẽ tái xuất hiện, vô cùng hãnh diện về sự biến mất của chính mình.

M: Ông không cần truy lùng cái “Ta là” để giết nó. Ông không thể làm chuyện đó. Tất cả những gì ông cần là lòng thành khẩn mong cầu thực tại. Chúng ta gọi nó là Atma-Bhakti – tình yêu cái Tối thượng, hay Moksha-Sankalpa – sự quyết tâm thoát ra khỏi cái hư giả. Nếu không có tình yêu, và ý chí được cảm hứng bởi tình yêu, thì chẳng làm được gì. Bàn luận suông về thực tại mà chẳng làm gì là rước lấy thất bại cho chính mình. Phải có tình yêu trong mối liên hệ giữa người nói: “Ta là” và người quan sát cái “Ta là” đó. Chừng nào mà người quan sát – tức cái Ta nội tại, cái Ta “cao hơn” còn cho rằng chính mình tách biệt với cái được quan sát, tức cái Ta “thấp hơn” – khinh rẻ nó, lên án nó thì tình thế còn vô vọng. Chỉ khi nào người quan sát – Vyakta – chấp nhận con người – Vyakti – là phóng ảnh hay sự thị hiện của chính nó, và, có thể nói là đem cái Ta vào cái Ta, thì tính nhị nguyên của “Ta” và “cái này” ra đi, và trong sự đồng nhất của bên ngoài với bên trong, Thực tại Tối thượng thị hiện tự thân.

H: Ông nói về con người – Vyakti, nhân chứng – Vyakta, và cái Tối thượng – Avyakta. Cái nào có trước?

M: Trong cái Tối thượng nhân chứng xuất hiện. Nhân chứng tạo ra con người và nghĩ chính nó tách biệt với con người. Nhân chứng thấy con người xuất hiện trong ý thức, mà ý thức lại xuất hiện trong nhân chứng. Thực hiện việc hợp nhất căn bản này là việc làm của cái Tối thượng. Nó chính là năng lượng đằng sau nhân chứng, cội nguồn mà tất cả từ đó chảy ra. Nó không thể giao tiếp được, trừ khi có sự hợp nhất, tình yêu, và sự tương trợ giữa con người và nhân chứng, trừ khi hành động trong sự hài hòa với hiện hữu và biết. Cái Tối thượng vừa là nhân vừa là quả của sự hài hòa đó. Trong khi nói chuyện với ông, Ta ở trong trạng thái của tính biết vô tư nhưng trìu mến – Turiya. Khi tính biết này quay trở lại với chính nó, ông có thể gọi đó là Trạng thái Tối thượng – TuriyatiTa. Nhưng thực tại căn bản thì ở ngoài tánh biết, ở ngoài ba trạng thái trở thành, hiện hữu và phi hiện hữu.

H: Không hiểu tại sao khi ở đây tâm tôi tranh luận về những đề tài cao siêu và có thể chú tâm đến chúng một cách dễ dàng và thích thú, nhưng khi về nhà tôi nhận thấy mình quên hết những gì đã học được ở đây, tôi băn khoăn, bứt rứt, không tài nào nhớ được bản tánh chơn thật của chính mình dù chỉ một khoảnh khắc. Cái gì có thể là nguyên nhân?

M: Ông trở lại với chính tính trẻ con của ông. Ông chưa thật sự trưởng thành; có những bình diện còn chưa được phát triển vì không được để ý đến. Chỉ cần dành tất cả chú ý vào những gì trong ông còn thô lậu, man khai, bất hợp lý, bất thiện, và những gì còn có tính cách trẻ con, rồi ông sẽ trưởng thành. Chính sự trưởng thành của trái tim và tâm mới là chính yếu. Nó đến một cách dễ dàng khi chướng ngại chính – sự không chú ý, sự mất tỉnh thức – được loại trừ. Trong sự tỉnh thức ông trưởng thành.

❁ ❁ ❁

63. Quan niệm về người hành động là ràng buộc

Hỏi: Chúng tôi ở tịnh xá Satya Sai Baba một thời gian. Chúng tôi cũng ở Sri Ramanashram, Tiruvanamalai hai tháng. Bây giờ chúng tôi trên đường trở về Mỹ.

Maharaj: Ấn Độ có đem lại thay đổi nào trong các ông?

H: Chúng tôi có cảm tưởng là đã trút được gánh nặng. Sri Satya Sai Baba thường bảo chúng tôi để lại tất cả mọi thứ cho ngài, và chỉ cần sống một cách chính trực từ ngày này sang ngày khác. “Hãy tốt lành còn để lại tất cả cho Ta,” Ngài thường bảo chúng tôi như thế.

M: Các ông đã sinh hoạt ra sao ở Sri Ramanashram?

H: Chúng tôi niệm chú – Mantra – của Đạo sư cho. Chúng tôi cũng thực hành thiền quán. Chúng tôi không suy nghĩ hay học gì nhiều, mà chỉ tìm cách giữ im lặng. Chúng tôi theo con đường tín tâm – Bhakti – và khá thô thiển về triết lý. Chúng tôi không có gì nhiều để suy nghĩ, mà chỉ đặt tín tâm vào Đạo sư rồi sống cuộc sống của chúng tôi.

M: Hầu hết các hành giả Bhakta tin tưởng Đạo sư của mình khi nào mọi chuyện xảy ra tốt lành với họ. Khi phiền não xảy đến, họ cảm thấy thất vọng và đi tìm Đạo sư khác.

H: Vâng, chúng tôi đã được cảnh báo về mối nguy hiểm này. Chúng tôi tìm cách chấp nhận cả cái khó khăn cùng với cái dễ dàng. Nhận thức: “Tất cả đều là Phước báu” phải rất mãnh liệt. Một hành giả đang đi về hướng đông bất chợt gió bắt đầu thổi mạnh. Người hành giả chỉ việc quay lại và đi về hướng tây. Chúng tôi hy vọng sống như thế – tìm cách thích ứng với các hoàn cảnh do Đạo sư gởi đến cho chúng tôi.

M: Chỉ có sự sống. Không có người nào sống cuộc sống.

H: Chúng tôi hiểu điều đó, nhưng chúng tôi luôn luôn tìm cách sống cuộc sống của chúng tôi, thay vì chỉ sống. Dự tính cho tương lai có vẻ như là một thói quen thâm căn cố đế đối với chúng tôi.

M: Dù các ông có dự tính hay không thì cuộc sống vẫn diễn ra. Nhưng một vòng xoắn ốc hình thành trong tâm, ngay trong sự sống, tự cho phép thỏa mãn với những điều hoang tưởng, và tưởng tượng chính nó cai quản và chế ngự cuộc sống.

Tự thân cuộc sống thì vô tham ái. Nhưng cái Ta hư giả muốn tiếp tục – một cách thỏa thích. Vì thế nó luôn luôn tìm sự chắc chắn tiếp tục của một người. Cuộc sống thì vô úy và tự do. Bao giờ ông còn ý định tác động đến các sự kiện thì sự giải thoát không dành cho ông. Ngay chính quan niệm về người làm, về một nguyên nhân, là ràng buộc.

H: Làm sao chúng tôi có thể vượt ra khỏi tính cách nhị nguyên – người làm và cái được làm?

M: Hãy quán sát sự sống là vô biên, nguyên vẹn, luôn luôn hiện tại, luôn luôn năng động cho đến khi ông nhận ra chính mình là một với nó. Điều này không quá khó khăn vì ông chỉ trở về với điều kiện tự nhiên của chính ông.

Một khi ông nhận ra rằng tất cả đều sinh khởi từ bên trong và thế giới mà trong đó ông sống không phóng chiếu lên ông mà chính ông phóng chiếu ra nó thì mọi sợ hãi của ông chấm dứt. Nếu không có được sự giác ngộ này, ông đồng hóa chính mình với những cái bên ngoài như thân, tâm, xã hội, quốc gia, nhân loại, ngay cả Thượng đế hay cái Tuyệt Đối. Nhưng tất cả đều là những sự trốn tránh sợ hãi. Chỉ khi nào ông chấp nhận hoàn toàn trách nhiệm của ông đối với cái thế giới bé nhỏ mà trong đó ông sống, và quan sát tiến trình sáng tạo, bảo tồn và hủy diệt của nó thì lúc đó ông mới thoát ra khỏi những ràng buộc tưởng tượng của chính ông.

H: Tại sao tôi lại tưởng tượng mình khốn khổ đến thế?

M: Ông tưởng tượng như thế là vì thói quen. Hãy thay đổi cách cảm nhận và tư duy, hãy chú ý và tìm hiểu chúng một cách sâu xa. Vì không chú ý nên ông bị ràng buộc. Sự chú ý sẽ giải thoát ông. Ông cho nhiều cái là đương nhiên. Hãy bắt đầu tra vấn. Cái hiển nhiên nhất là cái đáng nghi hoặc nhất. Hãy hỏi ông các câu hỏi như: “Có thật Ta đã được sinh ra?” “Có thật Ta là thế này thế nọ?”, “Làm sao Ta biết Ta tồn tại?”, “Ai là cha mẹ Ta?”, “Cha mẹ tạo ra Ta, hay, Ta đã tạo ra cha mẹ?”, “Ta có buộc phải tin những gì người khác nói về Ta?”, “Bằng mọi cách, Ta là ai?”. Ông đã tốn rất nhiều công sức để dựng lên một nhà tù cho chính ông; bây giờ ông hãy bỏ ra cũng nhiêu công sức như thế để phá hủy nó.

Thật ra, phá hủy thì rất dễ vì cái hư giả sẽ biến mất ngay khi được phát hiện. Tất cả đều đeo bám vào ý tưởng “Ta hiện hữu”. Hãy tìm hiểu nó thật rốt ráo. Nó nằm ngay gốc rễ của mọi phiền trược. Nó cũng như lớp da phân cách ông với thực tại. Cái thật ở bên trong lẫn bên ngoài lớp da, nhưng tự thân lớp da thì không thật. Ý tưởng “Ta hiện hữu” này đã không được sinh ra cùng với ông. Lẽ ra ông đã có thể sống một cách tốt lành nếu không có nó.  Mãi sau này nó mới đến vì ông đồng hóa chính mình với thân xác. Nó tạo ra một ảo tưởng về sự phân cách mà thật ra là không có. Nó biến ông thành khách lạ trong thế giới của chính ông, và làm cho thế giới trở nên xa lạ và thù địch. Nếu không có ý thức “Ta hiện hữu” thì cuộc sống vẫn tiếp tục diễn ra. Có rất nhiều lúc chúng ta an nhiên và hạnh phúc mà không có ý thức “Ta hiện hữu”. Khi cái “Ta hiện hữu” trở lại thì phiền não khởi sinh.

H: Làm sao một người thoát ra khỏi ý thức “Ta”?

M: Ông phải giải quyết ý thức “Ta” nếu ông muốn thoát khỏi nó. Hãy quan sát nó trong lúc động cũng như trong lúc tịnh, nó sinh khởi như thế nào và khi nào nó chấm dứt, nó muốn cái gì và làm sao nó đạt được cái đó, cho đến khi ông thấy nó rõ ràng và hiểu nó trọn vẹn. Xét cho cùng, tất cả pháp môn Yoga, dù nguồn gốc và phương cách có khác nhau thì cũng chỉ có một mục đích duy nhất: cứu ông ra khỏi tai họa của sự tồn tại phân cách, khỏi là một cái đốm vô nghĩa trong một bức tranh tuyệt mỹ vĩ đại.

Ông đau khổ vì ông tự cách ly chính mình với thực tại và bây giờ ông tìm cách thoát khỏi sự cách ly này. Ông không thể thoát khỏi những ám ảnh của chính ông. Ông chỉ có thể chấm dứt nuôi dưỡng chúng.

Vì cái “Ta hiện hữu” là hư giả nên nó muốn tiếp tục. Thực tại không cần tiếp tục – vì biết chính nó bất hoại nên thực tại không bận tâm đến sự hủy hoại của mọi hình tướng và thể hiện. Để củng cố và làm cho cái “Ta hiện hữu” an ổn chúng ta làm đủ mọi chuyện, một cách vô ích, vì cái “Ta hiện hữu” không ngừng được tái lập từ lúc này đến lúc khác. Đây là một công việc bất tận, và giải pháp rốt ráo duy nhất là dứt khoát từ bỏ ý thức tách biệt “Ta là một con người như thế.” Hiện hữu còn lại, nhưng không phải sự hiện hữu của cái ta.

H: Tôi có những tham vọng tâm linh nhất định. Tôi không được thực hiện những tham vọng đó?

M: Chẳng có tham vọng nào là tâm linh. Tất cả tham vọng đều vì cái “Ta hiện hữu.” Nếu muốn tiến bộ thực sự, ông phải từ bỏ mọi ý tưởng về chứng đắc cá nhân. Tự nhận là Yogi mà còn tham vọng là nghịch lý. Lòng ham muốn phụ nữ của một người đàn ông bình thường thì vô tội khi so với dục vọng về một cảnh giới cực lạc miên viễn có tính cách cá nhân. Tâm chỉ là tên lừa đảo. Càng tỏ vẻ thiện ý thì nó càng phản bội một cách tệ hại.

H: Người ta thường đến tìm ông với những phiền trược thế gian và xin được cứu giúp. Làm sao ông biết phải nói gì với họ?

M: Ta chỉ nói với họ những gì xuất hiện trong tâm Ta vào lúc đó. Ta không có một thủ tục được tiêu chuẩn hóa trong giao tiếp với mọi người.

H: Ông biết rất rõ về chính ông. Còn tôi, khi có ai đến gặp để tham vấn, làm sao tôi biết chắc sự chỉ dẫn của tôi là đúng?

M: Hãy quan sát xem ông ở trạng thái nào, và ông nói ra từ bình diện nào. Nếu ông nói từ bình diện của tâm thì ông có thể sai lầm. Nếu ông nói từ sự thấy biết toàn diện về tình huống không theo những thói quen của tâm thì sự chỉ dẫn của ông là một đáp án đúng. Điểm chính yếu là hoàn toàn biết rõ rằng không phải ông hay người đối diện ông chỉ là những thân xác; nếu sự thấy biết của ông trong sáng và rốt ráo thì nhầm lẫn khó có thể xảy ra.

❁ ❁ ❁

64. Bất cứ gì làm cho ông mãn nguyện đều giữ ông lại

Hỏi: Tôi là một kế toán viên công chức về hưu, vợ tôi tham gia một tổ chức xã hội dành cho các phụ nữ nghèo. Chúng tôi ghé đây trên đường tiễn con trai tôi sắp đi Mỹ. Nguyên quán chúng tôi ở Punjab nhưng chúng tôi sống ở Delhi. Đạo sư của chúng tôi thuộc tín phái Radha-Soami và chúng tôi rất tôn quí sự thân cận các bậc thánh nhân. Chúng tôi cảm thấy thật may mắn được người thân đưa đến đây. Chúng tôi đã gặp nhiều bậc thánh nhân và rất hoan hỉ được gặp thêm một vị nữa.

Maharaj: Các ẩn sĩ và những người tu khổ hạnh thì nhiều, nhưng gặp một bậc toàn giác biết rõ bản tánh của chính mình thì thật hi hữu. Các bậc thánh nhân và các Yogi, bằng những cố gắng và hy sinh lớn lao, đạt được những quyền năng phi thường và có thể làm lợi lạc rất nhiều trong việc cứu giúp tha nhân và phát khởi tín tâm, nhưng điều đó vẫn không làm cho họ trở nên hoàn hảo. Đó không phải là con đường đến với thực tại, mà chỉ làm tăng trưởng cái hư giả. Tất cả cố gắng đều đưa đến thêm cố gắng; bất cứ gì được tạo dựng đều được duy trì, bất cứ gì thụ đắc đều được bảo tồn để không bị hư hao và mất mát. Cái gì có thể bị mất đi thì không phải là của chính mình, và cái không phải là của chính ông thì có ích lợi gì cho ông? Trong thế giới của Ta, không có gì là thúc bách, tất cả đều tự xảy ra. Tất cả mọi tồn tại đều ở trong không gian và thời gian, hữu hạn và vô thường. Người kinh nghiệm sự tồn tại cũng thế, hữu hạn và vô thường. Ta không quan tâm đến “cái tồn tại” hay “người tồn tại”. Chỗ đứng của Ta là ở bên ngoài, nơi đó Ta là cả hai mà không phải cả hai.

Nhiều người, sau nhiều cố gắng và khổ hạnh, sau khi thực hiện tham vọng của họ và đạt đến các bình diện cao hơn trong kinh nghiệm và hành động, đều biết rất rõ vị trí của họ, họ xếp hạng con người theo đẳng cấp, từ kẻ không chứng đắc ở hàng thấp nhất cho đến người chứng đắc ở hàng cao nhất. Đối với Ta tất cả đều bình đẳng. Dĩ nhiên là có những khác biệt về bề ngoài và sự thể hiện, nhưng không quan trọng. Cũng như hình dáng của một món trang sức bằng vàng không hề ảnh hưởng đến vàng thì bản tánh của một con người không hề bị ảnh hưởng bởi tướng mạo bên ngoài. Chừng nào ý thức bình đẳng này vắng thiếu thì có nghĩa là chưa tiếp cận với thực tại.

Hiểu biết suông vẫn chưa đủ, mà phải biết người biết. Các học giả và các hành giả Yogi có thể biết rất nhiều điều nhưng kiến thức suông thì ích lợi gì khi cái Ta vẫn không được biết? Chắc chắn kiến thức sẽ bị sử dụng sai lầm. Nếu không biết được người biết thì không thể có an lạc.

H: Làm thế nào để biết người biết?

M: Ta chỉ có thể nói với ông từ kinh nghiệm của chính Ta. Khi Ta gặp Tôn sư, ngài bảo: “Ông không phải cái mà ông cho rằng ông là. Hãy tìm ra cái mà ông là. Quan sát ý thức “Ta hiện hữu”, tìm ra cái Ta thật của ông.” Ta làm theo lời Tôn sư vì Ta tin tưởng ngài. Ta đã làm đúng như lời ngài bảo ta. Ta dùng tất cả thời gian rảnh rỗi của Ta để quan sát chính Ta trong im lặng. Và thật lạ lùng, và chóng vánh! Chỉ trong vòng ba năm Ta giác ngộ bản tính chơn thật của Ta. Tôn sư qua đời chỉ một thời gian ngắn sau khi Ta gặp ngài, nhưng điều đó chẳng có gì khác biệt. Ta nhớ những gì ngài bảo Ta và kiên trì hành theo. Quả của nó hiện ở đây, với Ta.

H: Nó là cái gì?

M: Ta biết chính Ta như Ta trong thực tại. Ta không phải thân, không phải tâm, mà cũng không phải là những khả năng trí tuệ. Ta ở ngoài tất cả những thứ đó.

H: Ông không là gì cả?

M: Hãy vận dụng lý luận đi chứ. Dĩ nhiên, Ta hiện hữu, một cách hiển nhiên nhất. Chỉ có điều Ta không phải cái mà ông nghĩ Ta là. Điều này nói rõ tất cả với ông.

H: Nó chẳng nói với tôi cái gì cả.